Orbita . U Z

...Ilm-fan fazosi uzra!

  • Shrift o'lchamini kattalashtirish
  • Odatiy shrift o'lchami
  • Shrift o'lchamini kichiklashtirish
Orbita.uz

Klayd Tombo

E-mail Chop etish PDF
Maqola Reytingi: / 6
Juda yomon!A'lo! 

Klayd Tombo

Klayd Tombo 4-fevral, 1906-yilda AQSHning Illinoys shtatida, ijaraga yer olib dehqonchilik qiluvchi fermer oilasida tug'ilgan. 12-yoshidan boshlab astronomiya bilan jiddiy qiziqib shug'ullana boshlagan. o'rta maktabni tugallagach, keyingi ta'limni olish uchun mablag'i yetmaganligi bois, mustaqil shug'ullanishga majbur bo'lgan. U o'zining yasama teleskopida Oy va Marsning tasvirlarini olib, Louell rasadxonasiga yuborgan. Rasadxonadagi yuqori malakali astronomlarning hayratiga sabab bo'lgan bu fototasvirlar, o'zining aniqligi va sifati tufayli, Tombo ushbu nufuzli rasadxonaga ishga taklif etilgan. Aynan Louell rasadxonasida, 1930-yilning 18-fevral kuni, Klayd Tombo o'zining eng olamshumul kashfiyoti - Pluton sayyorasini kashf qildi. Shuningdek u, Plutonni qidirish ishlari mobaynida, yangi kometa va yuzlab ilgari fanga noma'lum bo'lgan asteroidlarni ham ochdi. Tombo 1932-yilda Kanzas universitetiga o'qishga kirib, 1936-yilda bakalavr diplomiga ega bo'ldi. U 1943-yilgacha Louell rasadxonasida ishladi. 1943-45 yillarda esa, Arizona kollejida, 1945-46 yillarda esa Kaliforniya universitetida dars berdi. 1946-yildan boshlab Las-Krus laboratoriyasida, 1955-yildan boshlab esa, Nyu-Meksiko universitetida ishladi. 1965-yilda Nyu-Meksiko universiteti professori, 1973-yildan esa faxriy professor unvonlariga ega bo'ldi. Klayd Tombo Plutonni ochganligi uchun maxsus medal (Uilyam Gershel tasviri tushirilgan) va Buyuk Britaniya Qirollik ilmiy jamiyatining Astronomiya uyushmasi tomonidan maxsus oltin medal bilan taqdirlangan. Tombo 1934-yilda Patrisiya Edisonga uylangan va umrining oxirigacha o'z oilasiga sodiq yashagan. U o'zidan bir o'g'il, bir qiz qoldirgan. Klayd Tombo 1997 yilda Nyu-Meksiko shtatidagi, Las-Kruses shahrida olamdan ko'z yumgan. Tomboga oid qiziq ma'lumot: o'rta maktabni bitiruv oqshomida, sinfdoshlari u haqida dastxat-esdaliklar kitobiga "U yangi olamlarni kashf etadi" degan qaydni qoldirishgan ekan.

Yangilаndi: 31.01.2025 10:53
 

Algebraik strukturalar: obyektlar o'rtasidagi mavhum nisbatlar

E-mail Chop etish PDF
Maqola Reytingi: / 11
Juda yomon!A'lo! 

Algebraik strukturalar: obyektlar o'rtasidagi mavhum nisbatlar

Algebraik strukturalar - nazariy matematikaning tarkibiy qismi o'laroq shakllangan. Shunga qaramay, algebraik strukturalar fizika, kimyo va boshqa fan sohalaridagi muhim masalalar yechimi uchun tadbiq qilina boshlandi va tez orada texnikada ham o'z amaliy ahamiyatini namoyon qildi. Umuman olganda, algebraik strukturalar tushunchasi bugungi kunda shunchaki nazariy matematika sohasi chegarasidan tashqariga chiqib ketgan. Algebraik strukturalar fizika, kimyo va ayniqsa informatika sohalarida o'ta muhim ahamiyat kasb etmoqda. Guruhlar nazariyasi va algebraik strukturalar tushunchasisiz nisbiylik nazariyasi va kvant mexanikasini barpo qilish imkonsiz bo'lgan bo'lur edi

Ko'plab jarayonlarni o'rganish va tadqiq qilishda algebraik strukturalarni tadbiq etish masalasi yuzaga chiqadi. Algebraik strukturalarni qo'llashda esa, muayyan darajadagi mavhimiyat (abstraksiya) talab qilinadi. Aslida bu narsa nafaqat algebraik strukturalarga, balki, kundalik hayotimizdagi ko'plab boshqa narsalarga ham taalluqli bo'lib, mavhum tushunchalar - turmushimizning chambarchas qismidir. Mavhum tushunchalar - insonning tafakkur va tasavvur qobiliyatida o'ziga xos muhim o'ringa ega.

Yangilаndi: 30.01.2025 10:12
 

Lantan

E-mail Chop etish PDF
Maqola Reytingi: / 5
Juda yomon!A'lo! 

Lantan

Lantan - Mendeleyev kimyoviy elementlar davriy jadvalning VI davr IIIB guruh elementi. Atom raqami 57. La (lotincha Lanthanum so‘zidan) formulasi bilan belgilanadi. Lantan siyrak yer elementlari turkumining lantanoidlar oilasiga mansub, kumush-oq rangli yumshoq metall.

Tarixi va atama etimologiyasi. 1803-yilda shved kimyogari Yens Yakob Berselius tarkibi noma'lum bir mineralni tadqiq qilgan edi. o‘sha mineral keyinchalik serit nomini olgan. Mazkur mineral tarkibida ittriyli tuproq hamda, undan tashqari yana bir noma'lum modda borligi aniqlangan. Ushbu noma'lum moddani kimyogarlar vaqtincha nom bilan "seriyli tuproq" deb nomlashgan edi. Chunki, mineralning ushbu qismidan ko‘p miqdorda seriy elementi aniqlangan edi.

Yangilаndi: 05.12.2018 16:50
 

Koinot, Quyosh va Yer necha yoshda? (Infografika)

E-mail Chop etish PDF
Maqola Reytingi: / 36
Juda yomon!A'lo! 

Koinot, Quyosh va Yer necha yoshda?
(Infografika)

Koinot o'zidagi milliardlab galaktikalar, yulduzlar va sayyorlar bilan to'xtovsiz kengaymoqda. Biz bilgan bizga ma'lum fizika qononlari asosida o'rganilga Koinotning yoshi taxminan 13,7 milliard yil deb baholanadi. Taxminlarga ko'ra, shuncha yil muqaddam, Ulkan Portlash natijasida hozirgi Koinot paydi bo'lgan. Zamonaviy fizika shunday hisoblaydi harholda. Koinot yangi yulduzlar va galaktikalaring hosil bo'lishi uchun sarflanadigan gaz modda tugab bitmaguncha, ya'ni, yana taxminan 100 trillion (yuz trillion!!!) yil mavjud bo'ladi va termodinamika qonunlariga muvofiq, oxir oqibatda issiqlik o'limi deb ataluvchi jarayonga yetib kelib, mutlaq nol darajagacha soviydi va... keyin nima bo'lishini hech kim bilmaydi...
Odam o'rtacha umri bilan qiyoslaganda Koinot hozir atiga to'rt kunlik go'dak chaqaloq kabidir.

Yangilаndi: 16.07.2016 14:30
 

Qalay va qo'rg'oshin - konserva va san'at elementlari

E-mail Chop etish
Maqola Reytingi: / 10
Juda yomon!A'lo! 

Qalay va qo'rg'oshin - konserva va san'at elementlari

Uglerod va kremniy - ikkalasi ham metallmaslar vakillaridir. Lekin, davriy jadvalda ularning ostida uchta metall joylashgan. Ularning dastlabki ikkitasi bizga juda yaxshi tanish bo'lgan metallardir. Chunki, ushbu metallar insoniyatga juda qadimdan ma'lum bo'lib, ularning biri - davriy jadvalda 50-raqamli kimyoviy element - qalay bo'lsa, ikkinchisi - 82-raqamli element qo'rg'oshin elementidir.

Bi ikki metallarning inson tomonidan ishlov berilgan eng qadimgi namunalari eramizdan avvalgi 3000-ming yillikka oid arxeologik topilmalardan aniqlangan. Qalay va qo'rg'oshin haqidagi ma'lumotlar eng qadimgi madaniyatlarga oid qo'lyozmalarda va chunonchi diniy kitoblarda ham uchraydi. Xususan, nasroniylarning muqaddas kitobi Injilda qalay haqida gap ketgan jumlalar mavjud.

Yangilаndi: 04.02.2025 15:22
 


Maqolaning 63 sahifasi, jami 109 sаhifа
Banner

Orbital latifalar :) :)

"Dohiyona" qisqartirish:

СмешноУлыбаюсьПодмигиваю


Birliklar Konvertori

Birlik / Kattalik turini tanlang:
Qiymatni kiriting:

Natijaviy qiymat:

© Orbita.uz

Kontent statistikasi

Foydalanuvchilar soni : 368
Kiritilgan mаqolalar soni : 884
O'qilgan sahifalar soni : 13401558

Tafakkur durdonalari

Dunyo imoratlari ichida eng ulug'i - MAKTABDIR! (M Behbuduy)