Orbita . U Z

...Ilm-fan fazosi uzra!

  • Shrift o'lchamini kattalashtirish
  • Odatiy shrift o'lchami
  • Shrift o'lchamini kichiklashtirish
Orbita.uz

Erkinjon Karimov

E-mail Chop etish PDF
Maqola Reytingi: / 13
Juda yomon!A'lo! 

Erkinjon Karimov

Orbita.Uz minbarining birinchi ishtirokchisi - fizika-matematika fanlari doktori Erkinjon aka Karimov bo'ldilar.

Erkinjon Karimov

Orbita.Uz minbarining birinchi ishtirokchisi - fizika-matematika fanlari doktori Erkinjon aka Karimov bo'ldilar.

Suhbatdoshimizni savolga tutishdan avval, u kishi haqida qisqacha ma'lumot keltirsak:
Karimov Erkinjon To'lqinovich, 20.05.1977 yilda Farg'ona viloyati Bag'dod tumanida tug'ilgan. 1993-1998 yillarda Farg'ona davlat Universiteti, matematika fakultetini tamomlagan. Mehnat faoliyatini dastavval Bag'dod tumanidagi o'rta maktabda matematika o'qituvchiligidan boshlagan (1998-2001 yillar). 2001-2002 yillarda Farg'ona Davlat universitetida ishlagan. 2005-2008 yillarda O'zbekiston Respublikasi Fanlar Akademiyasi Matematika va Axborot Texnologiyalari Institutida faoliyat ko'rsatgan. 2006- yildan e'tiboran to 2008 yilgacha qo'shni Qozog'istonning Sirdaryo Davlat universitetida katta o'qituvchi sifatida mehnat qilgan. 2009 yildan boshlab shu kungacha O'zbekiston Milliy Universiteti Matematika Institutida katta ilmiy xodim bo'lib ishlamoqda. Biz suhbatdoshimizning ilmiy ishlari va chop etgan maqolalari haqidagi odatiy standart ma'lumotlarni uning shaxsiy sahifasi: http://mathinst.uz/karimov/resume.html dan olishingiz mumkinligini aytib, e'tiborimizni suhbatga qaratamiz:

Yangilаndi: 29.01.2025 15:29
 

Katta adron kollayderi

E-mail Chop etish PDF
Maqola Reytingi: / 20
Juda yomon!A'lo! 

Katta adron kollayderi

Ilmiy-ommabop asarlar yozuvchisi Bill Brayson shunday yozadi: "Elementar zarralar fizikasida Koinot sir-asrorlarini o'rganish juda oson: olimlar zarrachalarni bir-biri bilan to'qnashishga majbur qilishadi va oqibatda nima yuz berishini kuzatishadi. Soddaroq quyidagicha o'xshatish keltirish mumkin: ikkita odam bir-birga Shveysariyaning o'ta aniq yuradigan mexanik soatlarini otib yuboradi. Soatlar albatta yerga tushib, yoki devorga urilib chil-chil bo'ladi. Keyin ular soat parchalarini yig'ib olib, aslida bu soatlar qanday ishlagan ekan? - deb qiziqib o'tirishadi".

Jeneva yaqinidagi Yevropa Yadro Tadqiqotlari Instituti (CERN) tomonidan qurib ishga tushirilgan Katta adron kollayderi (Large Hadron Collider - LHC) mohiyatiga ko'ra zarrachalarni eng yuksak energiya ko'rsatkichlarigacha tezlatish imkonini beradigan, jahondagi eng katta tezlatkichdir. U o'zaro qarama-qarshi kelib to'qnashadigan protonlar oqimiga yuksak energiyali tezlanish beradigan qilib loyihalangan. Adron kollayderi deyilishiga sabab, ushbu tezlatkichda elementar zarralarning adronlar sinfiga mansub bo'lgan va kuchli yadroviy o'zaro ta'sirlarda ishtirok etadigan zarrachalar ustida tajribalar o'tkaziladi. Ulkan quvvatli elektromagnit kuchlarning ta'siri ostida protonlar kollayder halqasi bo'ylab, ichki vakuum kanalida shiddat bilan aylanadi. Aylanishlarning har birida protonlarning energiyasi borgan sari yana va yana ortib boradi. Katta adron kollayderi magnitlarida o'ta o'tkazgichlardan foydalaniladi. Ularni ishlatish jarayonida esa katta termodinamik amaliyot bajarish kerak bo'ladi. Ya'ni o'ta o'tkazgich xossalaridan foydalanilganda favqulodda qizib ketishi tufayli magnitlarni suyuq geliy bilan to'xtovsiz sovitib turiladi. o'ta o'tkazgich holatidagi materiallarda elektr qarshilik deyarli nolga tenglashadi.

Yangilаndi: 30.01.2025 08:23
 

Minimum qonuni (Libix qonuni)

E-mail Chop etish PDF
Maqola Reytingi: / 16
Juda yomon!A'lo! 

Minimum qonuni
(Libix qonuni)

Yustus Libix (1803-1873)Tabiatda mavjud barcha jonivorlar, hamda, odam ham, yoki o'simliklarni, yoki hayvonlarni yeb oziqlanadi. Boshqacha aytganda, jonivorlar o'txo'r va go'shtxo'r turlarga bo'linadi. Lekin o'simliklarchi? o'simliklarning nima bilan oziqlanib, nimaning evaziga unib-o'sishi haqidagi masala ming yillar davomida odamzotni qiziqtirib kelar edi. Ushbu masalaga oydinlik kiritilishi esa, shunchaki masalaning tagiga yetish bilan cheklanmasdan, balki, insoniyatni ochlik muammosidan xalos bo'lishida ulkan xizmat qilgan kashfiyotlarga sabab bo'ldi.

o'simliklarning oziqlanishi masalasi bilan eng qadimgi faylasuflar ham qattiq qiziqishgan. o'simlik juda kichik urug'dan qanday qilib ulkan daraxtga aylanishi, bunda urug'ning boshlang'ich vazni va undan unib chiqqan o'simlikning yakuniy vazni orasidagi farq naqadar ulkan bo'lishi olimlar uchun jumboq bo'lib qolavergan. Aristotel o'simliklarning o'sishi masalasi haqida fikr bildirar ekan, "O'simliklar o'ziga kerakli moddalarni tuproqdan tayyor holda oladi, shu sababli o'simliklar tanasida moddalar almashinuvi, yoki, hazm jarayonlari bo'lmaydi, shunchaki tuproq o'zining bor vazni bilan o'simlik tanasiga aylanadi" - deb hisoblagan. Aristotelning obro'si bilan mustahkamlangan ushbu yanglish fikr o'rta asrlargacha ilm-fanda o'rnashib qolgan bo'lib, ko'pchilik bundan ortiq gap aytishga jur'at eta olmas edi.

Yangilаndi: 29.01.2025 09:02
 

Avgusta Ada King - dasturchilarning "momosi"

E-mail Chop etish PDF
Maqola Reytingi: / 8
Juda yomon!A'lo! 

Avgusta Ada King -
grafinya Lavleys (1815-1852)

Avgusta Ada Lavleysning asl familiyasi Bayron bo'lgan. Ha, adashmadingiz. Bu xuddi o'sha - sarguzashtmand oqsuyak, mashhur ingliz shoiri - Jorj Gordon Bayronning qizi bo'ladi. Shoir Bayron - badiiy asarlar uchun o'zi ham ideal romantik qahramon bo'la oladigan, nazm ustasi bo'lib, adabiyot ixlosmandlari uning "Chayld Xaroldning ziyorati" dostoni va boshqa ko'plab asarlari orqali yaxshi biladilar. Ada Lavleys Bayronning Anna Izabel Milbenk, ya'ni, baronessa Ventvort bilan nikohidan tug'ilgan bo'lib, lekin qizaloq o'zi otasi haqida deyarli hech narsa bilmagan. Chunki, Ada 1 oylik chaqaloqlik paytida onasi uni ko'tarib, Bayrondan qochib ketgan ekan. Bu voqea Vaterloo jangidan roppa-rosa bir yil to'lgan paytda sodir bo'lgan bo'lib, baronessa nima sababdan bunday ishga qo'l urganining sababi hozirgacha noma'lum. Ehtimolki, u qizini yo'qotishni istamagan bo'lsa kerak. Chunki, o'sha paytlardagi yuridik qoidalarga binoan, er-xotin ajrashsa, istisnosiz ravishda bolalarni albatta ota ixtiyorida qoldirilardi.

Yangilаndi: 30.01.2025 07:41
 

Kardiostimulyator

E-mail Chop etish PDF
Maqola Reytingi: / 6
Juda yomon!A'lo! 

Kardiostimulyator

Zamonaviy tibbiyotda yurakning ritmik faoliyati bilan bog‘liq kasalliklarni davolash uchun xilma-xil usullar qo‘llaniladi. Agar, bemor yuragi me'yoridan tezroq, yoki, sustroq urayotgan bo‘lsa, yoinki, yurak urishi tezligi muntazam o‘zgaruvchan bo‘lsa, unda kardiolog vrachlar bemorga yurak urishini me'yorlovchi maxsus tibbiy asbob - kardiostimulyator tavsiya qilishadi.

Yuragimiz har soniyada butun tanamizga qonni haydab berishga xizmat qiladigan tarzda qisqarib-kengayib turadi. Ya'ni, bu jarayonni biz yurak urishi deb ataymiz. Yurak urishi ritmi inson salomatligi uchun nihoyatda muhim fiziologik parametrdir. Ritmning me'yoridan tezlashishi, yoki sustlashishi o‘tkir qon-tomir kasalliklari va hatto o‘limga ham sabab bo‘lishi mumkin.

Yangilаndi: 04.12.2018 10:45
 


Maqolaning 28 sahifasi, jami 109 sаhifа
Banner

Orbital latifalar :) :)

УлыбаюсьУлыбаюсьУлыбаюсь

Horijlik sayyoh samarqandlik matematik olimdan so'rayapti (ko'chada):

-kechirasiz, Registon maydonini qanday topsam bo'ladi?

-eni va bo'yini ko'paytirasiz, ya'ni, S=ab...


Birliklar Konvertori

Birlik / Kattalik turini tanlang:
Qiymatni kiriting:

Natijaviy qiymat:

© Orbita.uz

Kontent statistikasi

Foydalanuvchilar soni : 368
Kiritilgan mаqolalar soni : 884
O'qilgan sahifalar soni : 13400312

Tafakkur durdonalari

Xitoydan bo'lsa ham ilm o'rganinglar.

Hadis