Orbita . U Z

Lyudvig Eduard Bolsman

Lyudvig Eduard Bolsman (nemischa Ludwig Eduard Boltzmann) - Avstriyalik fizik-nazariyotchi. Molekulyar-kinetik nazariya hamda, statik mexanika asoschisi. Uning ilmiy ishlari asosan, gazlarning kinetik nazariyasi, kapilyar hodisalari, elastiklik, optika, matematika va albatta termodinamika sohalariga bag‘ishlangan.

Lyudvig Bolsman 1844-yilning 20-fevralida, Avstro-Vengriya imperiyasining poytaxti bo‘lgan Vena shahrida tug‘ilgan. Ularning oilasi avvaliga Vels, keyin esa Linz shaharlariga ko‘chib o‘tishgan bo‘lib, Bolsman boshlang‘ich va o‘rta ta'limni aynan Linz gimnaziyasida olgan. 1866 yilda Vena universitetiga o‘qishga kirib, mashhur fizik olimlar - Loshmidt va Stefan qo‘l ostida ta'lim oladi. Aynan shu yili u, gazlarda tashqi potensial maydonda joylashgan ideal gazning impuls bo‘yicha ham, koordinata bo‘yicha ham bir tekis taqsimlanishi (Bolsman taqsimoti) formulasini keltirib chiqargan edi. 1867 yildan boshlab, o‘zi o‘qiyotgan universitetda, fizik olim Yozef Stefanning assistenti bo‘lib ishlay boshlaydi. Ikki yillik assistentlik faoliyatidan so‘ng, uni Grats universitetiga, matematik fizika bo‘yicha professor lavozimiga ishga taklif qilishadi va Bolsman ushbu oliygohda ma'ruzalar o‘qiy boshlaydi.

Kammerling-Onnes Heyke

Heyke Kammerling-Onnes (gollandcha Heike Kamerlingh Onnes) - golland fizik va kimyogari. Tarixda ilk bora, past haroratlar fizikasida amaliy natijalarga erishgan olim hisoblanadi. Uning o‘z davri uchun rekord hisoblangan 0.9 K haroratga erishgani va bu orqali suyuq geliy olish usulini kashf etgani uchun, fizika bo‘yicha 1913-yilgi Nobel mukofoti bilan taqdirlangan. Shu tufayli ham uning ilmiy doiralardagi hazilomuz unvoni "Janob Mutlaq nol" bo‘lgan.

Kammerling-Onnes 1853 yilning 21-sentyabr kuni, Gollandiyaning Groningen shahrida tug‘ilgan. o‘rta ta'limni o‘z shahridagi maktabda tamomlagach, 1870 yilda Groningen universitetining fizika va matematika bo‘limiga o‘qishga kiradi. Keyinroq oliy ta'limni Geydelberg universitetida, mashhur olimlar Kirxgof va Bunzenlar qo‘l ostida davom ettiradi. 1873 yilda u yana Groningenga qaytib keladi. 1878-1882 yillar davomida Kammerling-Onnes, Delfta universitetida ma'ruzalar o‘qiy boshlaydi. 1882-yilda uni, Gollandiyaning eng mashhur oliy ta'lim muassasalaridan biri bo‘lmish Leyden universitetiga, amaliy fizika fanlari professori lavozimiga taklif etishadi va Kammerling-Onnes ushbu lavozimni qabul qilib oladi.

Kammerling-Onnesning doktorlik dissertatsiyasi o‘ziga xos mavzuda bo‘lib, unda olim Yerning o‘z o‘qi atrofida aylanishini g‘ayrioddiy usul bilan isbotlashga uringan. 1883 yilda himoya qilingan mazkur dissertatsiya, yirik ilmiy doiralarda katta qiziqish va munozaralarga sabab bo‘lib, olimga ilk muvaffaqiyatlar uchun katta yo‘l ochib bergan edi.

Ralf Govard Fauler

Ralf Govard Fauler (inglizcha Sir Ralph Howard Fowler) - ingliz fizik-nazariyotchisi, astrofizik, matematik. Nazariy astrofizikaga tamal toshini qo‘ygan ilk olimlardan biri. Uning ilmiy ishlari asosan, statik mexanika, kvant nazariyasi, matematika hamda, termodinamika fanlariga bag‘ishlangandir.

Ralf Fauler, 1889-yil 17-yanvar sanasida, Buyuk Britaniyaning Esseks grafligidagi, Roydon yerida, ishbilarmon va sportchi oilasida tug‘ilgan. Boshlang‘ich ta'limni 10 yoshigacha uyda, yollanma murabbiy nazoratida olgan. Keyinchalik esa, Horris Hill o‘rta maktabiga o‘qishga o‘tgan. o‘rta ta'limni, 1902-1908 yillar davomida Vinchester maktabida tamomlagan. Ralf Faulerning iste'dodi, maktab yillaridayoq yuzaga chiqqan bo‘lib, u Vinchester maktabidagi o‘quvchilik yillaridayoq, tabiiy fanlar va ayniqsa, matematika bo‘yicha bir necha nufuzli mukofotlarni qo‘lga kiritgan. U 1906-yilda, Kembrij universitetining maxsus stipendiyasiga sazovor bo‘lib, universitetda o‘qish uchun yo‘llanmaga ega bo‘lgan. 1908-yilda maktabni bitirgach, Fauler, Kembrijga, matematika yo‘nalishiga o‘qishga kiradi va mazkur oliygohni 1911-yilda bakalavr darajasi bilan tamomlaydi. 1913-yilda, uning matematika borasidagi ilmiy yutuqlari uchun Relay mukofotin bilan taqdirlanadi va universitet qoshidagi Triniti kollejiga ishga qabul qilinadi. Fauler, 1915-yilda, Kembrij universiteti magistri diplomiga ham ega bo‘ladi. Bu vaqtda u, ikkinchi darajali differensial tenglamalarni yechishning o‘ziga xosliklari masalalarida ilmiy izlanishlarni boshlagan edi.

Valter Germann Nernst

Valter Germann Nernst (nemischa Walther Hermann Nernst) - olmon kimyogari, kimyo bo‘yicha 1920 yilgi Nobel mukofoti sohibi. Termodinamika fani va ayniqsa kimyoviy termodinamika sohasiga ulkan hissa qo‘shgan olim. Nobel mukofotini ham aynan termodinamika sohasida, aniqrog‘i, "Termodinamika borasidagi ishlarining e'tirofi uchun" berilgan.

Valter Nernst 1864-yil 25-iyunda Sharqiy Prussiyaning (hozirda Polsha tarkibida) Pomeraniya o‘lkasi, Brizen sharida tug‘ilgan. 1887-yilda Vyurtsburg universitetini tamomlagan. 1891-1902 yillar davomida Gettingen universiteti professori lavozimida ishlagan. 1902 yilda e'tiboran 1933-yilgacha Berlin universitetida, professor unvoni bilan faoliyat yuritgan. Nernst shuningdek, 1905-1933 yillar davomida, Berlin kimyo Instituti direktori, 1924-1933 yillar ichida esa, Berlin universiteti qoshidagi Fizika Instituti rahbarligi ishlarini ham qo‘shib olib borgan.

Nernstning ilmiy ishlari asosan, past haroratlar fizikasi, fizik kimyo va albatta termodinamika sohalarida bo‘lib, u 1886 yilda Nernst-Ettingsxauzen effekti, ya'ni, jismda harorat gradienti mavjud bo‘lgan holda, unda tashqi magnit maydoniga perpendikulyar tarzda elektr maydoni yuzaga kelishi hodisasini kashf qilgan. Olim, Uitston ko‘prigi (o‘lchovchi ko‘prik, elektrotexnika atamasi) yordamida o‘tkazgichlarning dielektrik singdiruvchanliklarini aniqlash uslubini ishlab chiqqan.