Nobel-2019. Fizika sohasida Nobel mukofoti egalarining ilmiy ishlari haqida batafsil

Avval xabar berganimizdek, bugun Stokgolmda Shvetsiya Qirollik Akademiyasi tomonidan, joriy yilgi fizika bo‘yicha Nobel mukofoti egalari e’lon qilindi. Unga ko‘ra, «Koinotning tadrijiy evolyutsiyasi va Yerning Koinotdagi o‘rnini tushuntirib bergani uchun» ta’rifi bilan, AQShning Prinston universiteti professori Jeyms Piblsga teng yarim ulush bilan, hamda, «fizik kosmologiya sohasidagi nazariy kashfiyotlari uchun ta’rifi» bilan Jeneva universiteti olimi Mishel Mayorga chorak ulush bilan, hamda, «Quyosh turidagi yulduz atrofida aylanayotgan ekzosayyorani kashf qilgani uchun» ta’rifi bilan Kembrij universiteti professori Didye Kelozga chorak ulushdan taqsimlab beriladigan bo‘ldi (u shuningdek, Jeneva universiteti professori hamdir va Mishel Mayor bilan birga ishlaydi).

Ekzosayyoralar haqida

Kuni kecha, 8-oktyabr sanasida Nobel mukofoti qo‘mitasi joriy yilgi fizika bo‘yicha Nobel egalarining ism-shariflarini e’lon qildi. Unga ko‘ra, olimlar Jeyms Pibls, Mishel Mayor, hamda, Didye Keloz Koinot evolyutsiyasi borasidagi nazariy kashfiyotlari, hamda, Quyosh turidagi yulduz atrofida aylanadigan ekzosayyorani kashf qilganliklari uchun ushbu nufuzli ilmiy mukofotga loyiq ko‘rilgani ma’lum qilingan. Shu munosabat bilan biz ushbu maqolada, ekzosayyora o‘zi nima ekanligi va uning turlari haqida ma’lumot bermoqchimiz.

Saturnning yangi yo'ldoshlari kashf etildi

7-oktyabr kuni, Xalqaro Astronomiya Ittifoqining Kichik sayyoralar markazi Saturn sayyorasining yana 20 ta yangi tabiiy yo‘ldoshi aniqlanganini e’lon qildi. Demak, endilikda, tabiiy yo‘ldoshlari soni bo‘yicha Saturn mutlaq rekordchi bo‘lib, oldi va bundan buyon, uning yo‘ldoshlari soni 82 ta deb hisoblanishi kerak. Shu choqqacha, Quyosh sistemasida yo‘ldoshlari soniga ko‘ra Yupiter yetakchi edi va uning 79 ta yo‘ldoshi borligi ma’lum edi. Halqali sayyoraning yangi yo‘ldoshlarini Karnegi institutida ishlovchi Skott Sheppard boshchiligidagi ilmiy guruh diametri 8,2 metr bo‘lgan «Subaru» teleskopi vositasida kashf qilgan. Ushbu teleskop Gavay orollaridagi Mauna-Keya tog‘ cho‘qqisida joylashgan rasadxonaga o‘rnatilgan.

Nobel-2019. Fiziologiya va Tibbiyot yo'nalishidagi bu yilgi Nobel egalari e'lon qilindi

7-oktaybr kuni Stokgolmda Karolin Instituti tomonidan, 2019-yilgi tibbiyot va fiziologiya bo‘yicha Nobel mukofoti egalari e’lon qilindi. Ma’lum qilinishicha, bu yilgi Nobel Uilyam Kelin, ser Piter Retkliff, hamda Gregg Semensaga topshirilar ekan.

Joriy yilgi mukofot sohiblari hujayralarning kislorod mavjudligini qanday aniqlashi, hamda, unga moslashishi mexanizmlarini aniqlaganliklari uchun taqdirlanadigan bo‘ldi.