Relikt nurlanish

Relikt nurlanish nurlanishning yana boshqacha bir nomlanishi – mikroto‘lqinli kosmik fon nurlanishi ham deyiladi. Ushbu nurlanishlar butun Koinotni to‘ldirib turadi. Relikt nurlanish bundan 13,7 milliard yil muqaddam sodir bo‘lgan va hozirgi biz bilgan Koinotning paydo bo‘lishiga sababchi bo‘lgan Ulkan portlashning o‘ta kuchsizlangan, sezilar-sezilmas aks-sadosi hisoblanadi. Koinot yaralgan dastlabki lahzada yuzaga kelgan favqulodda ulkan miqdordagi energiya tashuvchi gamma va rentgen nurlari diapazonidagi elektromagnit nurlanishlarni tashuvchi yuqori energiyali fotonlarning to‘lqin uzunligi vaqt o‘tishi bilan juda ham kattalashib ketdi va hozirga kelib, ushbu to‘lqinlar uzunligi past energiyali mikroto‘lqinlar diapazoniga o‘tib ketgan.

Tasviru-tasavvurga sig‘mas miqyos

Musavvir mo‘yqalami uning tasavvuriga kelgan aql bovar qilmas narsalarni ham qog‘ozga tushirishga qodir. Salvador Dali, Pablo Pikasso va ho kazo rassomlar esa nafaqat sof fantaziya va xayolot mahsulini, balki, g‘irt illiyuzion tasvirlarni ham chizib ko‘rsatishgani bilan san’at shinavandalarini lol qoldirishgan. (Xususan, menga ko‘pincha, Dali xuddi o‘z gallyustinatsiyalarini ham qog‘ozga tushiravergandek tuyuladi ).

Lekin, rassomning abstrakt xayoloti u yoqda tursin, ko‘z ongimizda, real voqe’likda bo‘lib turgan ayrim narsalar borki, ularni har qanday mohir rassom ham hech qachon qog‘ozda tasvirlab, ifodalay olmasligi aniq. Shunday narsalardan biri – Quyosh sistemasini barcha sayyoralari bilan birga, real miqyosga nisbatan proporsiyasining qog‘ozda tasvirlash masalasidir. Ishonavering, aynan shu masalani na eng kuchli rassom va na eng kuchli chizmachilik mutaxassisi uddalay olmaydi.

Osmiy sotiladi, arzonga!

Metallarning narx-navosi va kimyo fanidan xabardor bo‘lgan kishilar mazkur sarlavhani o‘qib hayron bo‘lishlari turgan gap. Chunki, osmiy metalli qimmatligi bo‘yicha eng oldingi o‘rinlarda turadi. Osmiyning nisbatan keng tarqalgan oddiy izotopining bir grammi taxminan oltin bahosi bilan teng yuradi. Lekin, osmiy-187 izotopi esa qimmatligi bo‘yicha hamma metallarni ortda qoldiradi va atiga bir grammi uchun 200 000 AQSH dollari talab qilinadi. Bundan ham qimmat turadigan yagona metall – kaliforniydir. Unda nega sarlavhada osmiy arzonga sotilishi gapirilyapti deysizmi? Qiziqib qolgan bo‘lsangiz, maqolani oxirigacha o‘qing.

Har 76 yilda keladigan mehmon:

Galley kometasi haqida.

Ajab emaski, kometalar ichida Galley kometasi eng taniqli va mashhuri bo‘lsa kerak. Galley kometasi Quyosh atrofida juda cho‘zinchoq orbita bo‘ylab aylanadi va uning bir marta aylanib chiqish davri 76 Yer yiliga teng bo‘ladi. U Quyoshdan eng olislashgan nuqtasida, ya’ni afeliyda, Neptun orbitasidan ham tashqariga chiqadi. Quyoshda eng yaqin nuqtasi, ya’ni, perigeliyda u Venera orbitasidan ham ichkariga kiradi. Odamzot mazkur kometani juda qadim zamonlardan buyon kuzatadi. Ushbu kometaning osmonda paydo bo‘lishi haqidagi ilk yozma manbalar eramizdan avvalgi 240-yilga oid.