Orbita . U Z

...Ilm-fan fazosi uzra!

  • Shrift o'lchamini kattalashtirish
  • Odatiy shrift o'lchami
  • Shrift o'lchamini kichiklashtirish
Bosh sahifa Maqolalar
Maqolalar

Turlar miqdorining ekotizim maydoniga bog‘liqligi

E-mail Chop etish
Maqola Reytingi: / 12
Juda yomon!A'lo! 

Turlar miqdorining ekotizim maydoniga bog‘liqligi

Muayyan ekotizimda mavjud bo‘lishi mumkin bo‘lgan turlar soni mazkur ekotizim maydoniga to‘g‘ridan-to‘g‘ri bog‘liqdir. Maydon qanchalik katta bo‘lsa, unda mavjud bo‘lishi mumkin bo‘lgan turlar soni ham ko‘proq bo‘ladi.

Haqli savol tug‘iladi: haqiqatan ham kichik ekotizimlardagi turlar soni yirik ekotizimlardagidan ko‘ra kamroq bo‘ladimi? Bir tarafdan, maydon qanchalik katta bo‘lsa, undagi foydalanishga yaroqli bo‘lgan turli ekologik makonlar ham shunchalik ko‘p bo‘ladi deb umid qilish mumkin. Boshqa tarafdan, masalan nima uchun yaylov maydonining ikki barobar qisqarishi tufayli undagi biologik xilma xillik ham shunga monand kamayadi deb o‘ylash kerak o‘zi? Tushunarliki, bunda organizmlarning umumiy soni kamayadi albatta, lekin nimaga endi bunda o‘sha yaylovda yashaydigan turlar soni ham kamayishi sodir bo‘ladi?

Yangilаndi: 17.01.2024 09:34
 

Quyoshga yetib bordik!

E-mail Chop etish
Maqola Reytingi: / 65
Juda yomon!A'lo! 

Quyoshga yetib bordik!

2021-yil ham yakunlanib bormoqda. Shubhasizki, ushbu yilning eng katta astrofizik va umuman eng katta ilmiy yangiliklaridan biri – tarixda ilk bora inson qo‘li bilan yasalgan apparat Quyoshga yetib borganligi bo‘ldi!

Biz saytimizda NASAning Parker Solar Probe zondi Quyosh tomon yo‘lga chiqqani haqida 2018-yilning avgust oyida xabar bergan edik. Ushbu kosmik apparat astrofizik olim Yujin Parker sharafiga nomlangan bo‘lib, missiyaning maqsadi – imkon qadar Quyoshga yaqin borish va yulduzimizni bevosita ichkarisini o‘rganish hisoblanadi. Apparat o‘sha yilning noyabrida Quyoshga yaqin yetib borgan bo‘lib, shu choqqacha bir necha marotaba unga maksimal yaqinlashishga erishdi. Shunday yaqinlashishlardan biri 2021-yilning aprel oyida sodir bo‘lgan edi va kuni kecha Physical Rewiew Letters jurnalida chiqqan maqolada aytilishicha, apreldagi o‘sha yaqinlashuv paytida, Parker zondi Quyosh toji ichkarisiga kirishga muvaffaq bo‘lgan! Bu degani, demak tarixda ilk bora odamzot qo‘li bilan yasalgan apparat Quyoshga yetib bordi demakdir. Ushbu misli ko‘rinmagan yirik ilmiy natija albatta astrofizika sohasi uchun 2021-yil tarixiy yil bo‘lib qolishini kafolatlaydi. Zero endi insoniyat Quyoshga yetib bordi deb bemalol aytish mumkin.

Yangilаndi: 17.12.2021 22:02
 

Rutkitlar evolyutsiyasi va aniqlash usullari

E-mail Chop etish
Maqola Reytingi: / 4
Juda yomon!A'lo! 

Rutkitlar evolyutsiyasi va aniqlash usullari

Kirish

Kompyuterlarga xakerlik hujumlari uyushtiruvchi badniyat kimsalar arsenalida rutkitlar boshqa zararkunanda dasturlarchalik ko‘p qo‘llanilmaydi. Masalan, Bitdefender kompaniyasi ma’lumotlariga ko‘ra, aniqlanayotgan zararkunanda dasturlar orasida rutkitlar 1% dan ham kam ulushni tashkil qiladi. Lekin, aniqlangan barcha holatlarning barchasi yirik xakerlik hujumlari bilan bog‘liq. Masalan, badniyat kimsalar tomonidan Remsec nomli rutkit vositasida o‘tkazilgan kiberjosuslik harakati Strider nomli APT-kiberjosuslik harakati tomonidan olib borilgani ma’lum. Bunda Strider to‘dasi Belgiya, Shvetsiya, Eron, Rossiya va Ruanda mamlakatlaridagi davlat organlariga xakerlik hujumi uyishtirgan va shifr kalitlarini o‘marib, serverlarning IP-manzillari va boshqa muhim ma’lumotlarni o‘g‘irlashgan.

Yangilаndi: 30.11.2021 17:51
 

Ko‘rinmas yov - IS GAZI

E-mail Chop etish
Maqola Reytingi: / 11
Juda yomon!A'lo! 

Ko‘rinmas yov - IS GAZI


Is gazi, yoki, uglerod monooksidi – CO bu – hidsiz, ta’msiz va rangsiz gaz bo‘lib, yoqilg‘ining to‘liq yonmasligi natijasida hosil bo‘ladi. Is gazi odamlar uchun ham va jonivorlar uchun ham zaharli hisoblanadi.

Is gazi organizmga nafas yo‘llari orqali kirib keladi va kislorodning kirishini to‘sib, organizm faoliyatini izdan chiqaradi. Organizmda kislorod yetishmovchiligi boshlangach, hammadan ham ko‘ra ko‘proq bosh miya, asab tizimi hamda, hamda yurak mushaklari bunga sezgirlik namoyon qiladi. Shu sababli ham, is gazidan zaharlangan odam vaziyatning nechog‘lik xavfli ekanini o‘zi yaxshi anglolmay qoladi. U o‘ziga nimadir bo‘layotganini bilib tursa ham, fikrini jamlay olmaydi, hushini yig‘a olmasdan, dezorientatsiyaga yo‘liqadi, hamda, o‘zini-o‘zi qutqarishga ojizlik qilib qoladi. Odam hatto uyg‘oq paytda, es-hushi o‘zida bo‘lgan, bardam, tetik holatida ham is gazining zimdan ko‘rsatayotgan ta’sirini payqashi qiyin bo‘ladi. Uyqu paytida esa odam o‘z organizmi is gazidan zaharlana boshlaganini umuman sezmay qolishi ham hech gap emas.

Is gazi paydo bo‘ladigan joylar

Is gazi odatda yonishni ta’minlash uchun yetarli kislorod bo‘lmagan holatlarda, ya'ni, yonilg‘i chala yonganda ajralib chiqa boshlaydi. Bunday holat esa pechka o‘rnatilgan xonalardagi mo‘rilarning tiqilib to‘lib qolishidan va ventilyatsiyaning nosozligidan yuzaga keladi. Ya'ni, mo‘ri tiqilib qolgan bo‘lsa va ventilyatsiya nosoz bo‘lsa, ichkariga toza havo kirmaydigan xonada yoqilgan yoqilg‘idan oddiy tutunga qo‘shilib is gazi ham ko‘p miqdorda ajralib chiqa boshlaydi. Mo‘ri berkligi sababli, ushbu tutun va is gazi hech qayoqqa chiqib ketolmasdan, xona ichida to‘plana boshlaydi va buning natijasida, o‘z navbatida xonadagi kislorod miqdori yanada kamayib boradi. Oqibatda yonishni ta’minlab turgan kislorod miqdori yanada va yanada kamayib, chala yonish esa yana kuchayib boradi. Gaz qurilmalarida hosil bo‘ladigan tutun gazlarining rangi va hidi bo‘lmaydi. Shu sababli ham tutun gazlari va is gazi xonaga sizib chiqa boshlaganini sezmay qolishi mumkin. Qozonda ovqatning kuyib ketishidan ham is gazi yuzaga kelishi va zaharlanish sodir bo‘lishi mumkin. Lekin, baribir odatda kishilarning is gazidan zaharlanishi kuzatilgan aksar holatlarda buning sababi nosoz pechka va mo‘rilar, hamda, nosoz ventilyatsiya bo‘lib chiqadi.

Yangilаndi: 09.11.2021 10:22
 


Maqolaning 1 sahifasi, jami 31 sаhifа
Banner

Orbita.Uz infotekasi

Milliy bayramlarimiz

Yaqin kunlardagi rasmiy bayramlar, kasb bayramlari, muhim tarixiy va xalqaro sanalar.

26 - may - Kimyogarlar kuni


1 - iyun - Xalqaro bolalarni himoya qilish kuni


5 - iyun - Iyd al-Fitr - Ramazon hayiti (Dam olish kuni) (oy chiqishiga qarab bir kunga o'zgarishi mumkin)


13 - Iyd al-Adho - Qurbon hayoti kuni (Dam olish kuni) (oy chiqishiga qarab bir kunga o'zgarishi mumkin)


 

1 - Sentyabr - Mustaqillik kuni. (Dam olish kuni)


2 - Sentyabr - Bilimlar kuni.


 

1 - Oktyabr - Ustoz va murabbiylar kuni. (Dam olish kuni)

O'zbekiston shaharlari ob-havo ma'lumotlari

Orbita.Uz do'stlari:

Ziyo istagan qalblar uchun:

O'zbek tilidagi eng katta elektron kutubxona!

​Ўзбекча va o'zbekcha o'zaro transkripsiya!
O'zbekcha va ўзбекча ўзаро транскрипция!

Bizning statistika


Orbital latifalar :) :)

????????????????????????

Fizika o'qituvchisi bolalarga savol beryapti:

-1 kg temir og'irmi, yoki, 1 kg paxtami?

Bir olg'ir so'zamol bola javob qaytradi:

-Domla oyoqqa tushib ketsami, yoki, tarozida tortib ko'rsami?


Mavzuga oid boshqa materiallar

Birliklar Konvertori

Birlik / Kattalik turini tanlang:
Qiymatni kiriting:

Natijaviy qiymat:

© Orbita.uz

Kontent statistikasi

Foydalanuvchilar soni : 368
Kiritilgan mаqolalar soni : 880
O'qilgan sahifalar soni : 11736416

Tafakkur durdonalari

Xitoydan bo'lsa ham ilm o'rganinglar.

Hadis