Ba'zi moddalarning samarali yadroviy kesimi xususiyatlari

�

Jadvalda ba'zi moddalar uchun yadroviy o�zaro ta'sirdagi foydali yadro kesimining qiymatlari keltirilgan. Foydali kesim (foydali so�zi ko�pincha qoldirib ketiladi) mazkur moddaning atomlarining yadrolari hamda neytronlari orasida yadro reaksiyalarining amalga osha olishi ehtimolligini ifodalaydi va u Barn o�lchov birligi bilan o�lchanadi.

Quyida ko�rsatilgan moddalarning aksariyati yadro texnikasida keng qo�llanilib, ulardan konstruktsion materiallar - yadro reaktorining turli qismlari va detallari - issiqlik ajratuvchi elementlarning qobiqlari, kassetalari, quvurlar va ho kazolar tayyorlanadi. Shuningdek ulardan issiqlik o�tkazgich, sekinlashtiruvchi, hamda, neytronlarni kuchli yutuvchi sifatida foydalaniladi. Jadvalda moddaning mazkur xususiyatlardan qay biriga ega ekanligi, uning nomi yonidagi qavs ichida ko�rsatilgan, ya'ni: �k� - konstruktsion material, �i� - issiqlik o�tkazgich, �s� - sekinlashtiruvchi, �yu� - kuchli yutuvchi.

�

Modda	Yadro yutilish kesimi, B	Modda	Yadro yutilish kesimi, B
Alyuminiy (k)	0.23	Og�ir suv (s, i)	0.001
Ameritsiy-241	620	Oltingugurt	0.49
Azot (i)	1.88	Osmiy	14.7
Berilliy (s)	0.01	Platina	8.1
Bor (yu)	769	Plutoniy-239	1025
Geliy (i)	0.005	Po�lat (k)	2.5 - 3.0
Grafit [reaktor] (s)	0.0045	Qalay	0.60
Indiy	190	Qo�rg�oshin [suyuq] (i)	0.17
Iridiy	430	Rux	1.07
Kadmiy (yu)	2550	Samariy-149	6.6�10⁶
Kaliy [suyuq] (i)	1.97	Simob (i)	38
Kaltsiy	0.43	Sirkoniy (k)	0.18
Kislorod	0.0002	Strontsiy	1.16
Kripton	28	Suv (s, i)	0.066
Ksenon	35	Tantal (k)	21.3
Ksenon-135	1.6�10⁶	Temir	2.53
Kumush	62	Titan (k)	5.8
Litiy [suyuq] (i)	71	Uglerod oksidi IV (i)	0.00
Magniy (k)	0.063	Uran	7.68
Mis	3.69	Uran-233	588
Molibden (k)	2.4	Uran-235	694
Natriy [suyuq] (i)	0.515	Uran-238	2.75
Neon	<2.8	Vanadiy (k)	5.1
Nikel (k)	4.6	Vismut [suyuq] (i)	0.032
Niobiy (k)	1.2	Volfram (k)	19.2
		Xrom	2.09