Orbita . U Z

...Ilm-fan fazosi uzra!

  • Shrift o'lchamini kattalashtirish
  • Odatiy shrift o'lchami
  • Shrift o'lchamini kichiklashtirish
Bosh sahifa Moziyga nazar
Qadimgi dunyo halqlari foydalangan birliklar

Qadimgi islomiy o‘lchov birliklari

E-mail Chop etish PDF
Maqola Reytingi: / 37
Juda yomon!A'lo! 

Qadimgi islomiy o‘lchov birliklari

Yurtimiz ming yillar davomida o‘zining yuksak madaniyati va shonli tarixi bilan jahon maydonida o‘ziga xos shuhrat qozonib kelgan. Ajdodlarimizninh ilm-fanning barcha sohalarida samarali ijod qilib, buyuk ilmiy kashfiyotlar qilishgan. Ular qoldirgan benihoya boy ilmiy me'ros, hozirgi kun uchun ham o‘ta qadrli va dolzarbdir. Buyuk bobokalon ajdodlarimiz - Muso al Xorazmiy, Abu Rayxon Beruniy, Ibn Sino, Ahmad al Farg‘oniy, Abu Nasr Farobiy, Mirzo Ulug‘bek, g‘iyosiddin al Koshiy singari o‘tkir mutafakkir allomalarimizning aniq va tabiiy fanlar borasida olib borgan ilmiy faoliyatlariga, jahon hali hanuz tahsinlar o‘qimoqda. Ularning o‘z ilmiy ishlarida foydalangan o‘lchov birliklari ham o‘ziga xos bo‘lib, mazkur allomalarning ilmiy ishlarini o‘rganishda va mohiyat-mazmunini anglashda asosiy o‘rinlardan birini egallaydi.

Umuman olganda, IX-XII asrlar islom uyg‘onish davri deb yuritiladigan, jahon ilm-fani osmonida Beruniy, al-Xorazmiy, Ibn Sino kabi bobolarimizning porlashi bilan boshlangan buyuk ilmiy tariximizda ham, shonli o‘tmishimizning keyingi davri - Temuriylar hukmronligi ostida o‘tgan XIII-XV asrlarda ham, va o‘zbek xonliklarining qaror topishidan toki ularning tanazzuligacha bo‘lgan XVI-XIX asrlarda ham, mamlakatimiz hududida muqaddas islom dini va shariat qonunlari ustivor bo‘lganligini e'tirof etish o‘rinlidir. Shunga ko‘ra, xalq kundalik turmushi va savdo munosabatlarida ham, buyuk allomalarimizning ilmiy ishlarida ham, asosan islom dini shariat qonunlarida o‘rnatilgan o‘lchov birliklaridan foydalanilgan.

Yangilаndi: 21.11.2018 11:57
 

Hayot jarayonlarini qanday o‘lchashgan?

E-mail Chop etish PDF
Maqola Reytingi: / 3
Juda yomon!A'lo! 

Hayot jarayonlarini qanday o‘lchashgan?

Endi esa, qadimgilar vaqtni qanday o‘lchaganliklari haqida gaplashamiz. Yaqindagina olimlar, Madagaskar oroilida, qadimgi xalqlarga taalluqli bo'lgan juda g‘alati bir vaqt o‘lchash uskunasi - guruch xumchasini topib oldilar. Orollilklarning barchasi guruchning qanday ahamiyatga ega aknligini juda-juda yaxshi tushunishadi va uni qaynatib taom tayyorlashni ham yaxshi bajarishadi. Ularning taomiliga ko‘ra guruchni taxminan 20 daqiqa qaynatish zarur. Uch xumcha guruch - 1 soat qaynatiladi. Taajjubli, lekin, amaliy ahamiyatga ega holat to'g'rimi?

Vaqtni o‘lchash borasidagi boshqa bir qadimiy birlikni biz kitob avvalidagi - bosqich haqidagi maqolada ko‘rib o‘tgan edik. Ya'ni, quyosh botgunicha o‘rtacha qadam bilan ikki daqiqa ichida bosib o‘tiladigan yo‘l - bosqich deyilgan edi. Ushbu birlikdan esa, teskari tartibni keltirib chiqarsak, demak bir bosqich masofani taxminan ikki daqiqa vaqt o‘lchovi sifatida ham qarash mumkin ekan. Agar istasangiz buni, o‘zingiz ham osonlik bilan tekshirib, ishonch hosil qilishingiz mumkin.

Yangilаndi: 30.11.2018 13:09
 


Maqolaning 1 sahifasi, jami 5 sаhifа
Banner

Orbita.Uz infotekasi

Milliy bayramlarimiz

Yaqin kunlardagi rasmiy bayramlar, kasb bayramlari, muhim tarixiy va xalqaro sanalar.

26 - may - Kimyogarlar kuni


1 - iyun - Xalqaro bolalarni himoya qilish kuni


5 - iyun - Iyd al-Fitr - Ramazon hayiti (Dam olish kuni) (oy chiqishiga qarab bir kunga o'zgarishi mumkin)


13 - Iyd al-Adho - Qurbon hayoti kuni (Dam olish kuni) (oy chiqishiga qarab bir kunga o'zgarishi mumkin)


 

1 - Sentyabr - Mustaqillik kuni. (Dam olish kuni)


2 - Sentyabr - Bilimlar kuni.


 

1 - Oktyabr - Ustoz va murabbiylar kuni. (Dam olish kuni)

O'zbekiston shaharlari ob-havo ma'lumotlari

Orbita.Uz do'stlari:

Ziyo istagan qalblar uchun:

O'zbek tilidagi eng katta elektron kutubxona!

​Ўзбекча va o'zbekcha o'zaro transkripsiya!
O'zbekcha va ўзбекча ўзаро транскрипция!

Bizning statistika


Orbital latifalar :) :)

Massaning saqlanish qonuni


Mavzuga oid boshqa materiallar

Birliklar Konvertori

Birlik / Kattalik turini tanlang:
Qiymatni kiriting:

Natijaviy qiymat:

© Orbita.uz

Kontent statistikasi

Foydalanuvchilar soni : 368
Kiritilgan mаqolalar soni : 880
O'qilgan sahifalar soni : 11684908

Tafakkur durdonalari

Dunyoda ilmdan o'zga najot yo'q va bo'lmagay! (Imom Buxoriy)