Orbita . U Z

...Ilm-fan fazosi uzra!

  • Shrift o'lchamini kattalashtirish
  • Odatiy shrift o'lchami
  • Shrift o'lchamini kichiklashtirish
Bosh sahifa Maqolalar Qiziqarli fizika
Maqolalar

АKUSTIKА

E-mail Chop etish
Maqola Reytingi: / 1
Juda yomon!A'lo! 

АKUSTIKА

Аkustikа — fizikаning tоvush vа uning mоddа bilаn o’zаrо tа’sirini o’rgаnuvchi bo’limi. Kundаlik turmushimizdа bu so’z ko’pinchа birоr хоnаning tоvush хаrаktеristikаsi sifаtidа qo’llаnilаdi. Аgаr аktyorlаrning оvоzlаri tеаtr zаlining istаgаn jоyidа аniq eshitilsа, аgаr ulаr tinglоvchilаrgа tаbiiy, buzilmаgаn hоldа yеtib bоrsа, u hоldа zаlning аkustikаsi yaхshi ekаni hаqidа gаpirilаdi. Bungа erishish оsоn ish emаs. Tоvush to’lqinlаri хоnаdа dеvоrlаr vа buyumlаrdаn qаytib,ko’p оvоzli аks sаdо hоsil qili­shi mumkin. U zаl uzrа tаrqаlib, аstа- sеkin so’nаdi. Bu хоdisа rеvеrbеrаtsiya dеyilаdi. Хоnаning аkustikаsi ko’p jihаtdаn rеvеrbеrаtsiya[1] vаqtigа bоg’liq. Аgаr bu vаqt аnchа kаttа bo’lsа, tоvushlаr uzоq vаqt so’nmаydi, biri ikkinchisigа qo’shilаdi vа zаldа tоvushlаr butunlаy аrаlаshib kеtаdi. Rеvеrbе­rаtsiya vаqti judа qisqа bo’lsа hаm yaхshi bo’lmаydi. Dеvоrlаr tоvush to’lqinlаrini tеz yutаdi vа оvоzlаr pаst eshitilаdi, ulаrning tеmbri judа hаm buzilаdi. Shuning uchun bu yеrdа o’rtаchа qiymаtni izlаb tоpish kеrаk. Аnа shu ish bilаn аrхitеkturа аkustikаsi shug’ullаnаdi, undаn оlingаn mа’lumоtlаrdаn lоyihаlаshdа, mаsаlаn, tеаtr vа mа’ruzа zаllаrini, tеmir yo’l vа аerоvоkzаl binоlаrini lоyihаlаshdа fоydаlаnilаdi. Qurilish аkustikаsining vаzifаsi bоshqаchаdir. U tоvush to’lqinlаrining shаhаr dahalаri hududidа, zаvоd tsехlаridа, хоnа ichidа tаrqаlishini o’rgаnаdi vа оdаmlаrni shоvqindаn himоya qilish usullаrini qidirаdi.

Yangilаndi: 03.08.2013 04:23
 

Gidravlik tormoz

E-mail Chop etish
Maqola Reytingi: / 12
Juda yomon!A'lo! 

Gidravlik tormoz

Avtomobilga kuchli dvigatel kerakligi tushunarli. Lekin zaruriy vaqtda avtomobilni imkoni boricha tezroq to'xtatadigan ishonchli tormoz tizimining ahamiyati ham undan kam emas. Ko'plab zamonaviy avtomobillarda gidravlik tormoz tizimlar qo'llaniladi.

 

XIX-asr oxirida paydo bo'lgan ilk avtomobillar davridan buyon avtomobil tormoz tizimida ko'plab o'zgarishlar, takomillashuvlar yuz berdi. Dastavval avtomobil tormoz tizimi g'ildirak gardishiga (diskaga) qisiladigan oddiy kolodka ko'rinishida namoyon bo'lgan. Bunga o'xshash tormozlar hozir ham velosipedlarda qo'llaniladi. Qisqa qilib aytganda, dastlabki avtomobillarning haydovchilari o'z ulovlarini o'zlarining jismoniy kuchlarini ishlatish evaziga to'xtatishgan.

Yangilаndi: 17.02.2025 08:10
 

Tovush

E-mail Chop etish
Maqola Reytingi: / 31
Juda yomon!A'lo! 

Tovush

Tovush bizning quloqlarimizga hech qachon bir ondayoq yetib kelmaydi. Biz uni eshitgunimizcha, u o'z manbasidan boshlab qandaydir masofada yo'l bosib o'tadi. Tovush tezligi sharoitga qarab tez o'zgarishi mumkin. Masalan haroratga bog'liq ravishda

 

Barchamiz olis olislarda chaqnagan chaqmoqning yarq etib butun osmonni yoritib yuborganini ko'p kuzatganmiz. Va albatta ko'pchiligimiz uning o'zini (yani yorug'ligini) shu zahotiyoq ko'rganimiz, lekin gumburlagan vahimali tovushini ancha kech eshitganimizga allaqachon, bolalik chog'larimizdayoq e'tibor berganmiz.

Yangilаndi: 06.02.2025 10:01
 

Bir tonna yog'och og'irmi, bir tonna temir og'irmi?

E-mail Chop etish
Maqola Reytingi: / 6
Juda yomon!A'lo! 

Bir tonna yog'och og'irmi, bir tonna temir og'irmi?

Bir tonna yog'och og'irmi, bir tonna temir og'irmi? - degan hazilakam savol hammaga ma'lum. Odatda o'ylamasdan turib, bir tonna temir og'ir degan javobni beradilar, bu qaltis javobdan o'tirganlar o'rtasida qahqaha ko'tariladi. Agar bir tonna temirdan ko'ra bir tonna yog'och og'ir degan javob berilsa, hazilkashlar yana ham qattiqroq kulgi ko'tarishsa kerak. Bunday deyish kelishmagandek ko'rinadi, lekin qat'iy aytganda - shu to'g'ri javob!

Masala shundaki, Arximed qonuni faqat suyuqliklar uchungina emas, balki gazlar uchun ham to'g'ridir. har bir jism havoda o'zi siqib chiqargan havoning og'irligicha o'z og'irligidan "yo'qotadi". Temir ham, yog'och ham o'z og'irligini, albatta qisman yo'qotadi. Ularning asl og'irligini topish uchun yo'qotilgan og'irlikni qo'shish kerak. Binobarin, bizning misolimizda yog'ochning asl og'irligi = 1 tonna + yog'och hajmidagi havoning og'irligi; temirnnng asl og'irligi = 1 tonna + temir hajmidagi havoning og'irligi. Ammo bir tonna yog'och bir tonna temirga qaraganda ancha (deyarli 5 marta) katta hajmni ishg'ol qiladi, shuning uchun bir tonna yog'ochimnzning asl og'irligi bir tonna temirning asl og'irligidan ko'proq! Aniqroq qilib aytmoqchi boo'lsak, shunday deyishimiz kerak edi: havoda bir tonna keladigan yog'ochning asl og'irligi havoda bir tonna keladigan temirning asl og'irligidan ko'proq

Bir tonna temir 1/8 kub metr, bir tonna yog'och esa 2.5 kub metr joyni ishg'ol qilganidan ular siqib chiqargan havoning og'irligi o'rtasidagi ayirma 2.5 kg ga yaqin bo'lishi kerak. Bir tonna yog'och bir tonna temirdan haqiqatda mana shuncha og'ir!!!

Yangilаndi: 17.02.2025 08:11
 


Maqolaning 16 sahifasi, jami 18 sаhifа
Banner

Orbita.Uz infotekasi

Milliy bayramlarimiz

Yaqin kunlardagi rasmiy bayramlar, kasb bayramlari, muhim tarixiy va xalqaro sanalar.

26 - may - Kimyogarlar kuni


1 - iyun - Xalqaro bolalarni himoya qilish kuni


5 - iyun - Iyd al-Fitr - Ramazon hayiti (Dam olish kuni) (oy chiqishiga qarab bir kunga o'zgarishi mumkin)


13 - Iyd al-Adho - Qurbon hayoti kuni (Dam olish kuni) (oy chiqishiga qarab bir kunga o'zgarishi mumkin)


 

1 - Sentyabr - Mustaqillik kuni. (Dam olish kuni)


2 - Sentyabr - Bilimlar kuni.


 

1 - Oktyabr - Ustoz va murabbiylar kuni. (Dam olish kuni)

O'zbekiston shaharlari ob-havo ma'lumotlari

Orbita.Uz do'stlari:

Ziyo istagan qalblar uchun:

O'zbek tilidagi eng katta elektron kutubxona!

​Ўзбекча va o'zbekcha o'zaro transkripsiya!
O'zbekcha va ўзбекча ўзаро транскрипция!

Bizning statistika


Orbital latifalar :) :)

УлыбаюсьУлыбаюсьУлыбаюсь

Haqiqy matematikning ovqatlanish qoidasi: ratsional nonushta; kompleks tushlik va yaxlitlangan kechki ovqat


Mavzuga oid boshqa materiallar

Birliklar Konvertori

Birlik / Kattalik turini tanlang:
Qiymatni kiriting:

Natijaviy qiymat:

© Orbita.uz

Kontent statistikasi

Foydalanuvchilar soni : 368
Kiritilgan mаqolalar soni : 883
O'qilgan sahifalar soni : 12199027

Tafakkur durdonalari

Ilm-Fan Taraqqiyotni yetaklovchi kuchdir!