Suyuqliklarning siqiluvchanligi.
Jadvalda ba’zi suyuqliklarning o’rtacha izotermik siqiluvchanlik koefitsienti - k ning qiymatlari keltirilgan.
|
Suyuqlik |
Bosim intervallari MPa (atm) |
Harorat, °C |
k, 110-1 Pa |
Suyuqlik |
Bosim intervallari MPa (atm) |
Harorat, °C |
k, 110-1 Pa |
|
Atseton |
0.1 – 50 (1 – 500) |
0 |
82 |
Skipidar |
0.1 (1) |
20 |
78 |
|
Benzol |
0.1 – 0.4 (1 – 4) |
15 |
87 |
Suv |
0.1 – 2.5 (1 – 25) |
0 |
52 |
|
Brom |
0.1 – 10 (1 – 100) |
20 |
64 |
» |
0.1 – 2.5 (1 – 25) |
10 |
50 |
|
Etil efiri |
0.1 –0.8 (1 – 8) |
8 |
164 |
» |
0.1 – 2.5 (1 – 25) |
20 |
49 |
|
Etil spirti |
0.1 – 5.0 (1 – 50) |
0 |
96 |
» |
0.1 – 10 (1 – 100) |
0 |
51 |
|
» |
0.1 – 5.0 (1 – 50) |
20 |
112 |
» |
0.1 – 10 (1 – 100) |
10 |
48 |
|
Glitserin |
0.1 – 1.0 (1 – 10) |
15 |
22 |
» |
0.1 – 10 (1 – 100) |
20 |
47 |
|
Kerosin |
0.1 – 1.5 (1 – 150) |
16 |
77 |
» |
0.1 – 10 (1 – 100) |
50 |
45 |
|
Metil spirti |
0.1 – 50 (1 – 500) |
0 |
79 |
Toluol |
0.1 – 0.2 (1 – 2) |
20 |
91 |
|
Simob |
0.1 – 50 (1 – 500) |
23 |
4 |
|
|
|
|
Izoh: 1. Harorat ortishi bilan, odatda k ning qiymati o’sa boshlaydi (tabiatdagi moddalar ichida faqat suv bundan mustasno, suvning siqiluvchanligi tahminan 50°C atrofida eng kichik), bosim ortishida esa kamayadi.
2. Suyuqliklarnin siqiluvchanlik darajasi deyarli sezilarsiz, masalan, 105 Pa bosim ostida, 1m3 suv 50 sm3 ga hajman qisqaradi. Shunga qaramay suvning siqiluvchanligi tabiatda katta ahamiyatga ega, chunki aynan suvning siqiluvchanligi tufayli dunyo okeani sathi ancha past holda ushlanib turadi. Agar suv siqiluvchanligi bo’lmaganida edi, dunyo okeani sathi hosirgidan 30 metr balandda bo’lar edi va mavjud quruqlikning 4% qismi suv ostida qolardi. Buyuk Britaniya, Yaponiya, Kuba kabi orol davlatlar hayotini tasavvur qilavering…
| < avvаlgi | kеyingi > |
|---|
