Qattiqlikning mineralogik shkalasi
Jismlarning qattiqligini baholash uchun ko‘pincha, 1811-yilda nemis mineralogi F. Moos tavsiya etgan 10 ballik qattiqlik shkalasi qo‘llaniladi. Bu shkala o‘zida qattiqlik darajasi o‘sish tartibida joylashtirilgan 10 ta turli minerallarni namoyon etadi. Ushbu minerallarning qattiqliklari shrtli ravishda standartlashgan (etalon) deb qabul qilinadi.
|
Mineral |
Qattiqlik, shartli birlik |
Mineral |
Qattiqlik, shartli birlik |
|
Talk |
1 |
Dala shpati (Ortoklaz) |
6 |
|
Gips |
2 |
Kavrs |
7 |
|
Ohaktosh |
3 |
Topaz |
8 |
|
Plavik [1] |
4 |
Korund |
9 |
|
Apatit (fosforli mineral) |
5 |
Olmos |
10 |
Moosning shrtli 10 ballik shkalasi bo‘yicha qattiqlikni aniqlash tamoyili shunga asoslanadiki, tekshirilayotgan (sinalayotgan) namunani navbatma navbat etalon minerallar bilan tirnaladi. Shu yo‘sinda minerallardan qaysi biri namuna yuzasida tirnalish izi qoldirib chizmagunicha davom ettiriladi va namunaning qattiqligi etalonlardan biriga mos kelishi yoki, ikki etalon orasida joylshganligiga baho beriladi.
[1]Kuchli o‘yuvchi xususiyatga ega bo‘lgan mineral, shishani qayta ishlash sanoatida qo‘llaniladi.
| < avvаlgi | kеyingi > |
|---|
