Metallar va ba'zi yog‘och turlarining qattiqlik ko‘rsatkichlari
Qattiqlik - materialning tashqi bosim, ezilishga qarshiligi bo‘lib, turli usullar yordamida aniqlanadi va "qattiqlik soni" bilan o‘lchanadi.
Jadvalada Birnelli[1] usuli metallar va ba'zi yog‘och turlarining qattiqlik soni - QS keltirilgan. Yog‘ochlarning qattiqlik soni 15% namlik uchun keltirib chiqarilgan.
Qattiqlik doimiy fizik kattalik bo‘lib, materialning tarkibi va strukturasi, uning termik va mexanik ishlov berilganligidarajasi, harorat kabi murakkab xususiyatlariga chambarchas bog‘liq. Shu sababli, jadvalda keltirilgan qattiqlik qiymatlarini taqribiy yaqinlashtirilgan qiymatlar sifatida qarash joiz.
|
METALLAR |
|||||
|
Metall |
QS |
Metall |
QS |
Metall |
QS |
|
Alyuminiy |
20 - 35 |
Molibden |
125 |
Seziy |
0.015 |
|
Indiy |
1 |
Natriy |
0.07 |
Sirkoniy |
120 |
|
Iridiy |
170 |
Nikel |
60 - 80 |
Surma |
30 - 60 |
|
Kaliy |
0.037 |
Niobiy |
120 |
Tantal |
70 |
|
Kaltsiy |
20 - 30 |
Oltin |
18 |
Temir |
50 |
|
Kobalt |
125 |
Osmiy |
400 |
Titan |
130 - 150 |
|
Kumush |
25 |
Platina |
25 |
Toriy |
40 |
|
Magniy |
25 |
Qalay |
5 |
Vismut |
9 |
|
Marganets |
210 |
Qo'rg'oshin |
4 - 6 |
Volfram |
350 |
|
Mis |
35 |
Rux |
30 - 42 |
Xrom |
70 - 100 |
|
Yog‘och turlari |
|||||
|
Archa (kn)[1] |
2.2 |
Nok(kn) |
7.3 |
Olma(kn) |
6.3 |
|
Archa (bl) |
1.8 |
Nok (bl) |
5.3 |
Shumtol(kn) |
7.6 |
|
Chetan(kn) |
5.6 |
Kashtan(kn) |
3.0 |
Temir daraxt(kn) |
9.0 |
|
Eman (kn) |
6.2 |
Qarag'ay (kn) |
2.5 |
Terak (kn) |
2.0 |
|
Eman (bl) |
4.9 |
Qarag'ay (bl) |
2.3 |
Terak (bl) |
1.7 |
|
Grab (kn) |
8.0 |
Qayin (kn) |
4.1 |
Tog'terak (kn) |
2.5 |
|
Grab (bl) |
6.2 |
Qayin (bl) |
3.0 |
Tog'terak (bl) |
1.8 |
[1]Yog‘ochning qattiqlik ko‘rsatkichi uning tana tolalari joyalshuviga ko‘ra, ko‘ndalang va bo‘ylama yo‘nalishlarda bir xil emas. Shu sababli jadvalda ko‘ndalang qattiqlik (kn) va bo‘ylama qattiqlik (bl) bilan belgilangan.
[1]Amalda keng qo‘llaniladigan Birnelli usuli bo‘yicha, sinalayotgan yuza qizdirligan po‘lat sharcha yordamida eziladi (bosim beriladi). Shar diametri 10 mm, kuchlanish 30 kN (3000 kgs); kuchlanish ta'sir qilish vaqti 30 soniya. Qattiqlik soni, kuchlanishning metal shardan yuzada qolgan iz, ya'ni metall shrcha muhri yuzasiga nisbatini hisoblash orqali aniqlanadi.
Bizni ijtimoiy tarmoqlarda ham kuzatib boring:
Feysbukda: https://www.facebook.com/Orbita.Uz/
Tvitterda: @OrbitaUz
Google+ : https://plus.google.com/104225891102513041205/posts/
Telegramdagi kanalimiz: https://telegram.me/OrbitaUz
| < avvаlgi | kеyingi > |
|---|
